Gülük Mah. / 1553 Ada 419 Parsel / Kabasakal Müftü Çeşmesi

Detay

Tip: Rölöve, Restitüsyon, Restorasyon Projeleri ve Raporları

Tescil Durumu: Tescilli

İlgili Kurum / Kişi: Melikgazi Belediyesi

Ölçüm tipi: 3B Lazer Ölçüm (3D Laser Scanner)

Yer: Gülük Mah. / Melikgazi / KAYSERİ

Yıl: 2019

Durum: Tamamlandı


 

Yapı Bilgisi:

H. 1129 / M. 1716 yılında inşa edilmiştir.

1716 tarihinde inşa edilen çeşme, yine üzerindeki kitabelerden anlaşıldığına göre iki defa onarılmıştır. Bu kitabelerden birincisi, H.1301/M.1883, diğeri ise H.1330/M.1911 tarihlidir.

Kitabeleri bulunan bu tamiratlardan başka çeşme 1890 tarihinde de onarılmıştır. Cumhuriyet döneminde birkaç defa onarılan çeşmeye betondan yalak ile çeşme önündeki podyum ilave edilmiştir. H.1319-1322/M.1901-1904 tarihli 279 numaralı Kayseri Şer’iyye Sicili Defterindeki 113 numaralı belgede, Müftü Mescidi ve bitişiğindeki çeşmenin mütevellisi olmadığı için buraya mütevelli atanmasına dair bilgiler bulunmaktadır. [1]

Çeşmenin H.1308/M.1890 tarihinde de onarıldığını H.1318-M.1900 tarihli Ankara Vilayeti Salname Defterindeki bilgilerden öğrenmekteyiz. [2]

Tescilli Müftü Çeşmesi üzerinde iki kitabe bulunmaktadır. Altta olanı eski, üste olanı ise onarım kitabesidir. Ancak, altta olan eski kitabe üzerinde iki çeşit ve ayrı dönemlere ait yazılar bulunmaktadır. Yazılardan eski olanı kabartma olarak yazılmış ve 4. beyitin son satırına ebced hesabı ile tarih işlenmiştir. 57x176cm boyutlarında olan ve bazı satırları okunmayan mermer kitabenin üzerinde yazılarla şu manzume yazmaktadır: [3]

Okunuşu:

“Hazreti Müftü Efendi’nin ola ömrü tavil”

“Bundan özge olmasın yine hayrı bi adil”

“Hak kabul ide bu hayretli malını”

“Huda ……………………………………”

“Bir damardır güya Kevser’den olmuş menbaaş”

“Şöyle itmiş hoşgövar şarab-ı feyz-ı Celil”

“Feyz-i Rabbaniyle hatiften biri geldi dedi”

“Tarihin “Maün cera aynen tüsemma selsebil”

Sene 1129 Hicri / 1716[4]

Açıklaması:

Hazreti Müftü Efendi’nin ömrü uzun olsun

Bundan böyle bütün hayırları adaletli olsun

Hak Kabul etsin bu hayır malını

Güya Kevser Irmağından gelen bir damar gibi bu pınar

Kaynağı şarap gibi lezzetli etmiş

İlahi ışıkla gaibten birisi şöyle dedi

Tarihi, suyu yudum yudum içiren bir hayır oldu

Sene 1129 Hicri / 1716[5]

İlk beyitten sonra son iki beyit arasına sonradan oyma olarak bir beyit daha yazılmıştır. Bu beyittin sağında 1330 solunda ise 1328 tarihleri vardır. 1328 tarihleri vardır ki biri Hicri diğeri ise Rumidir. Oyma olarak yazılan beyit şöyledir:

Okunuşu:

“Bismi’l-lahi’r-rahmani’r-rahim”

“Tarih-i tamir-i sani çeşme geldi tahura”

“Atub külli sagimi, Rabbim şeraben tahura” [6]

Üstte bulunan 20x35cm boyutlarında ve üzeri üçgen şeklinde mermer onarım kitabesi Hacı Halil Ağa isimli bir şahsa aittir.

Okunuşu:

“El-Hac Halil Ağa

Oldu ihyasına sebeb

Müftü Çeşmesi tarihine

Ehalinin himmetiyle revan”

Sene 1301 (Miladi 1883) [7]

Açıklaması:

Hacı Halil Ağa ayağa kaldırdı

Müftü Ç.1301 senesinde halkın yardımı ile akıtıldı[8]


 

[1] Mustafa Denktaş, Kayseri’deki Tarihi Su Yapıları, 2000.

[2] Uygur Kocabaşoğlu-Murat Uluğtekin, a.g.e., s.139.

[3] Ömer Yörükoğlu, Kayseri Çeşmeleri.

[4] Ömer Yörükoğlu, Kayseri Çeşmeleri.

[5] Halit Erkiletlioğlu, Kayseri Kitabeleri, 2001.

[6] Ömer Yörükoğlu, Kayseri Çeşmeleri.

[7] Ömer Yörükoğlu, Kayseri Çeşmeleri.

[8] Halit Erkiletlioğlu, Kayseri Kitabeleri, 2001.