Gülük Mah. / 1553 Ada 419 Parsel / Kabasakal Müftü Çeşmesi
Detay
Tip: Rölöve, Restitüsyon, Restorasyon Projeleri ve Raporları
Tescil Durumu: Tescilli
İlgili Kurum / Kişi: Melikgazi Belediyesi
Ölçüm tipi: 3B Lazer Ölçüm (3D Laser Scanner)
Yer: Gülük Mah. / Melikgazi / KAYSERİ
Yıl: 2019
Durum: Tamamlandı
Yapı Bilgisi:
H. 1129 / M. 1716 yılında inşa edilmiştir.
1716 tarihinde inşa edilen çeşme, yine üzerindeki kitabelerden anlaşıldığına göre iki defa onarılmıştır. Bu kitabelerden birincisi, H.1301/M.1883, diğeri ise H.1330/M.1911 tarihlidir.
Kitabeleri bulunan bu tamiratlardan başka çeşme 1890 tarihinde de onarılmıştır. Cumhuriyet döneminde birkaç defa onarılan çeşmeye betondan yalak ile çeşme önündeki podyum ilave edilmiştir. H.1319-1322/M.1901-1904 tarihli 279 numaralı Kayseri Şer’iyye Sicili Defterindeki 113 numaralı belgede, Müftü Mescidi ve bitişiğindeki çeşmenin mütevellisi olmadığı için buraya mütevelli atanmasına dair bilgiler bulunmaktadır. [1]
Çeşmenin H.1308/M.1890 tarihinde de onarıldığını H.1318-M.1900 tarihli Ankara Vilayeti Salname Defterindeki bilgilerden öğrenmekteyiz. [2]
Tescilli Müftü Çeşmesi üzerinde iki kitabe bulunmaktadır. Altta olanı eski, üste olanı ise onarım kitabesidir. Ancak, altta olan eski kitabe üzerinde iki çeşit ve ayrı dönemlere ait yazılar bulunmaktadır. Yazılardan eski olanı kabartma olarak yazılmış ve 4. beyitin son satırına ebced hesabı ile tarih işlenmiştir. 57x176cm boyutlarında olan ve bazı satırları okunmayan mermer kitabenin üzerinde yazılarla şu manzume yazmaktadır: [3]
Okunuşu:
“Hazreti Müftü Efendi’nin ola ömrü tavil”
“Bundan özge olmasın yine hayrı bi adil”
“Hak kabul ide bu hayretli malını”
“Huda ……………………………………”
“Bir damardır güya Kevser’den olmuş menbaaş”
“Şöyle itmiş hoşgövar şarab-ı feyz-ı Celil”
“Feyz-i Rabbaniyle hatiften biri geldi dedi”
“Tarihin “Maün cera aynen tüsemma selsebil”
Sene 1129 Hicri / 1716[4]
Açıklaması:
Hazreti Müftü Efendi’nin ömrü uzun olsun
Bundan böyle bütün hayırları adaletli olsun
Hak Kabul etsin bu hayır malını
Güya Kevser Irmağından gelen bir damar gibi bu pınar
Kaynağı şarap gibi lezzetli etmiş
İlahi ışıkla gaibten birisi şöyle dedi
Tarihi, suyu yudum yudum içiren bir hayır oldu
Sene 1129 Hicri / 1716[5]
İlk beyitten sonra son iki beyit arasına sonradan oyma olarak bir beyit daha yazılmıştır. Bu beyittin sağında 1330 solunda ise 1328 tarihleri vardır. 1328 tarihleri vardır ki biri Hicri diğeri ise Rumidir. Oyma olarak yazılan beyit şöyledir:
Okunuşu:
“Bismi’l-lahi’r-rahmani’r-rahim”
“Tarih-i tamir-i sani çeşme geldi tahura”
“Atub külli sagimi, Rabbim şeraben tahura” [6]
Üstte bulunan 20x35cm boyutlarında ve üzeri üçgen şeklinde mermer onarım kitabesi Hacı Halil Ağa isimli bir şahsa aittir.
Okunuşu:
“El-Hac Halil Ağa
Oldu ihyasına sebeb
Müftü Çeşmesi tarihine
Ehalinin himmetiyle revan”
Sene 1301 (Miladi 1883) [7]
Açıklaması:
Hacı Halil Ağa ayağa kaldırdı
Müftü Ç.1301 senesinde halkın yardımı ile akıtıldı[8]
[1] Mustafa Denktaş, Kayseri’deki Tarihi Su Yapıları, 2000.
[2] Uygur Kocabaşoğlu-Murat Uluğtekin, a.g.e., s.139.
[3] Ömer Yörükoğlu, Kayseri Çeşmeleri.
[4] Ömer Yörükoğlu, Kayseri Çeşmeleri.
[5] Halit Erkiletlioğlu, Kayseri Kitabeleri, 2001.
[6] Ömer Yörükoğlu, Kayseri Çeşmeleri.
[7] Ömer Yörükoğlu, Kayseri Çeşmeleri.
[8] Halit Erkiletlioğlu, Kayseri Kitabeleri, 2001.