İncesu / Şeyh Şaban Mah. / 102 Ada 614 Parsel / Şemun El-Gazi Türbesi

Detay

Proje Kapsamı: Rölöve, Restitüsyon, Restorasyon Projeleri ve Raporları

Tescil Durumu: Tescilli

İlgili Kurum / Kişi: İncesu Belediyesi

Ölçüm tipi: 3B Lazer Ölçüm (3D Laser Scanner)

Yer: İncesu / KAYSERİ

Yapım Tarihi: 1281 

Yıl: 2016

Durum: Tamamlandı

Kayseri ili İncesu ilçesi'nde bulunan türbenin rölöve, restitüsyon ve restorasyon çalışmaları tamamlanmıştır.

Yapı Bilgisi:

Yazılı ve sözlü tarih çerçevesinde Türkiye Selçukluları devrinde Kayseri ve yöresinde tespit edilen şeyh ve dervişler ise Seyyid Burhâneddîn, Ahî Evran, Said b. Sungur(Dev Ali), İbrahim Hacı, Seyyid Şerif, Seyyid İmadettin, Ebce Sultan, Nebi Dede, Şeyh Ümmi, Şemun el-Gazi, Şeyh Turasan, Omuzu Gürzlü, Şeyh Şaban, Mikdat Dede, Halil Dede, Akçakoca Sultan, Bahadır Bayram Gazi, Pehlivan Gazi, Helvacı Dede, Şeyh Seyfullah, Ebû İshak Alemdârî, Şeyh Seyyid Halil b.El-Hac Danişmend ve Ovaçiftliği’ndeki şahsiyetlerdir.

Şemun Gazi’nin Bugün halk tarafından, "Evliya Dağı” olarak adlandırılan dağda Selçukluların üzerine yaptırdığı türbede yattığı bilinmektedir. Başucunda ise iki çocuğuna ait mezarlar olduğu bilinmektedir.[1]

Türbe İncesu’ya bağlı Şeyh Şaban Köyü’nde Evliya tepesinde bulunmaktadır.[2] Yazılı ve sözlü tarih çerçevesinde Türkiye Selçukluları devrinde Kayseri ve yöresinde tespit edilen şeyh ve dervişler ise Seyyid Burhâneddîn, Ahî Evran, Said b. Sungur(Dev Ali), İbrahim Hacı, Seyyid Şerif, Seyyid İmadettin, Ebce Sultan, Nebi Dede, Şeyh Ümmi, Şemun el-Gazi, Şeyh Turasan, Omuzu Gürzlü, Şeyh Şaban, Mikdat Dede, Halil Dede, Akçakoca Sultan, Bahadır Bayram Gazi, Pehlivan Gazi, Helvacı Dede, Şeyh Seyfullah, Ebû İshak Alemdârî, Şeyh Seyyid Halil b. El-Hac Danişmend ve Ovaçiftliği’ndeki şahsiyetlerdir. [3]

Şemun El-Gazi’nin kimliği hakkında çok çeşitli belge ve rivayetler vardır. Şemun El- Gazi’nin hangi dönem yaşadığı hakkında kesin bir bilgi mevcut değildir.

Türbenin içerisinde kırık vaziyette bulunan mermer kitabesinden yapının hangi dönem ve tarihte yapıldığı anlaşılmaktadır. 

Kitabe M. Emin Erol- Mehmet Çayırağın makalesinde kitabenin tercümesi:

"Bu kabir büyük sultan, fethin babası, Kılıç Arslan oğlu Gıyase'ddünya ve'd-din Keyhüsrev'in emriyle onun zamanında Emir Çoban tarafından 680 yılında imar edildi". [4]

Kitabe:

Emir bi- imare hazel kabr fi eyyam,

El- Sultan El-azam Gıyaseddünya ved din

Ebul feth Keyhüsrev Bin Kılıç Arslan çoban fi sene semanin sittemaye.

Kitabe de ki verilen bilgilerde türbe Kılıç Arslan’ın oğlu Gıyaseddin Keyhüsrev'in emriyle Emir Çoban tarafından 680 yılında inşa edilmiştir. Semanin sittemaye 680 tarihini vermektedir. Kitabeye göre türbe H.680/M.1281 tarihinde inşa edilmiştir. Türbenin inşa tarihinden III.Gıyaseddin (1265-1282) zamanında inşa edildiği anlaşılmaktadır.

Türbenin güneydoğu cephesinde taşın üzerinde yer alan tarih 1177 (M.1763) tarihi yapının onarımından sonra taşa kazınmış olması muhtemeldir. Taş üzerinde yazılı 8811 belirli bir tarih veremeyeceği ve ters olarak yazılan sene yazısı da taşın ters yerleştirildiğini göstermektedir. 


[1] Yurdakul, M. Erol, Mehmet Çayırdağ, "Kayseri Erciyes Dağı Eteklerinde Bulunan İki Türbe" Vakıflar Dergisi.

[2] Halit Erkiletlioğlu, Kayseri Kitabeleri, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri 2001, s37.

[3] Ali Kozan, Yazılı Ve Sözlü Kaynaklara Göre Türkiye Selçukluları Devrinde Kayseri’de Şeyh Ve Dervişler,

[4] Peygamberler Tarihi, Cilt:5, Kısas-ı Enbiya, Ahmet Cevdet Paşa.